Irani ka parashtruar kërkesën kryesore për Evropën, nëse liderët e unionit duan që të mbajnë në funksion marrëveshje bërthamore të firmosur në vitin 2015, nga e cila u tërhoqën më 12 maj SHBA-të.
“Evropa duhet të blejë naftën tonë”, ka deklaruar kreu i Lartë i Iranit, Ajatollah Khamenei.
Evropa sipas tij duhet të kompensojë çdo efekt të pafavorshëm të tërheqjes së SHBA nga marrëveshja bërthamore në ekonominë e saj dhe të mos kërkojë të përfshijë programin e raketave balistike dhe politikën rajonale në marrëveshje. Në një fjalim para zyrtarëve të qeverisë, Khamenei renditi një sërë kërkesash që Franca, Britania dhe Gjermania duhet të përmbushin nëse nuk duan ta shohin Iranin të rifillojë programin e tij bërthamor.
Ndërsa vendet evropiane që janë pjesë e marrëveshjes historike kanë kritikuar daljen e SHBA dhe u zotuan të qëndrojnë në marrëveshje, Khamenei argumentoi se fjalët nuk ishin të mjaftueshme dhe se Evropa duhet të denoncojë zyrtarisht vendimin e SHBA në OKB.
“Gjatë dy viteve të fundit, Shtetet e Bashkuara shkelën JCPOA disa herë, dhe Evropa mbeti e heshtur. Evropa duhet të kompensojë këtë heshtje”, tha Khamenei, duke bërë thirrje që Evropa “të qëndrojë në mënyrë eksplicite kundër sanksioneve të SHBA”.
Duke thënë se Irani nuk kërkon një “luftë” me Evropën, Khamenei vuri në dukje se “këto tre vende kanë vërtetuar se, në çështjet më të ndjeshme, ata ndjekin SHBA”.
Për të kompensuar humbjet ekonomike që do të shkaktohen nga Irani me rinovimin e sanksioneve amerikane, Evropa duhet të garantojë të ardhurat nga nafta, tha Khamenei.
“Evropa duhet të garantojë që nafta e Iranit të shitet tërësisht. Nëse SHBA-të mund të dëmtojnë shitjen e naftës tonë, ne duhet të jemi në gjendje të shesim sa më shumë naftë që duam. Evropianët duhet të garantojnë që ata të kompensojnë humbjen dhe të blejnë naftën e Iranit”, tha ai.
Irani dëshiron të marrë mbrojtje të qartë nga Evropa se do të vazhdojë të bëjë biznes me Teheranin, tha Khamenei, duke shtuar se garancitë verbale nuk do të mjaftojnë dhe garancitë duhet të sigurohen nga bankat evropiane.
“Ne nuk kemi konflikte në lidhje me këto tre vende; por ne nuk u besojmë atyre, bazuar në përvojën e mëparshme”, theksoi ai.
Në rast se Evropa refuzon kërkesat, Irani ka të drejtën të rifillojë programin e tij bërthamor, tha ai, duke shtuar se sapo marrëveshja bërthamore të bëhet “e padobishme” për Iranin, “një rrugë përpara është të rinisni ato aktivitete të ndërprera”.
Duke folur për mësimet që Irani ka nxjerrë nga dalja e SHBA, Khamenei tha se fleksibiliteti që Irani kishte treguar kur binte dakord për të frenuar programin e saj bërthamor në këmbim të lehtësimit të sanksioneve, bëri Shtetet e Bashkuara më agresive.
